gmp คืออะไร มาตรฐาน GHP สิ่งที่โรงงานต้องรู้
gmp คืออะไร “GMP” ย่อมาจาก “Good Manufacturing Practice” หรือ “กฎระเบียบการผลิตที่ดี” ก่อนที่เจ้าของกิจการโรงงานต่างๆภายในประเทศ จะเริ่มดำเนินการหรือเปิดตัวธุรกิจ สิ่งที่จำเป็นที่สุดเลยคือต้องศึกษาและทำความเข้าใจในเรื่องของกฎระเบียบ และมาตรฐานหลายข้อในโรงงาน เพื่อให้เป็นไปตามกระบวนการปฏิบัติ ที่จะเป็นหนทางไปสู่ การรังสรรค์ระบบในองค์กร และ การดำเนินการนำผลผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพไปถึงมือผู้บริโภคตามกำหนดเวลา โดยเฉพาะมาตรฐาน GMP ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนการตามหลักมาตรฐานสากล ที่ผู้ประกอบการต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจาก GMP เป็นผลการันตีได้เลยว่าโรงงานของคุณหรือโรงงงานอื่นๆ นั้น มีความปลอดภัย และ มีคุณภาพที่ดี หรือไม่ และ เหมาะสมมั้ยที่สำหรับจะส่งออกไปจัดจำหน่ายให้แก่ผู้บริโภคในที่ต่างๆ ในบทความนี้จะมาบอกข้อมูลกับทุกคนว่า มาตรฐาน gmp มีความสำคัญอย่างไรต่อการนำไปใช้เป็นหลักแนวทางในการดำเนินธุรกิจในโรงงานของคุณ มาทำความรู้จักไปพร้อมๆกันได้เลย
| เลือกอ่านตามหัวข้อ |
gmp คืออะไร
GMP ย่อมาจาก (Good Manufacturing Practice) หรือ “หลักเกณฑ์กฎระเบียบการผลิตที่ดี” เป็นระบบที่ทำให้มั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ได้รับการผลิตและควบคุมตามมาตรฐานคุณภาพอย่างสม่ำเสมอ ได้รับการออกแบบมาเพื่อลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการผลิต เช่น การผลิตทาง อาหาร, เครื่องสำอางค์, และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ที่ไม่สามารถกำจัดได้ด้วยการทดสอบผลิตภัณฑ์ขั้นสุดท้ายครอบคลุมทุกด้านของการผลิตตั้งแต่วัสดุเริ่มต้น สถานที่ และอุปกรณ์ ไปจนถึงการฝึกอบรมและสุขอนามัยส่วนบุคคลของพนักงาน ขั้นตอนการเขียนโดยละเอียดถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับแต่ละกระบวนการที่อาจส่งผลต่อคุณภาพของผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป จะต้องมีระบบในการจัดเตรียมเอกสารหลักฐานว่ามีการปฏิบัติตามขั้นตอนที่ถูกต้องอย่างสม่ำเสมอในแต่ละขั้นตอนในกระบวนการผลิต – ทุกครั้งที่มีการผลิตผลิตภัณฑ์
ประเภท gmp มีอะไรบ้าง?
ปัจจุบัน หลักมาตรฐาน gmp มี 2 ประเภท ดังนี้
- GMP สุขลักษณะทั่วไป (General GMP) เป็นหลักเกณฑ์มาตรฐาน ที่ใช้ปฏิบัติกับผลิตภัณฑ์อาหารทุกประเภท และผลิตภัณฑ์ทั่วไป
- GMP เฉพาะผลิตภัณฑ์ (Specific GMP) เป็นหลักเกณฑ์มาตรฐานและแนวทางที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อตรวจสอบและรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑ์ โดยมักจะเน้นไปที่ลักษณะที่เฉพาะเจาะจงของกลุ่มผลิตภัณฑ์นั้นๆ เช่นยา, น้ำดื่ม, เครื่องสำอางค์, หรือเครื่องแพทย์ เพื่อให้มั่นใจว่ากระบวนการผลิตและคุณภาพของผลิตภัณฑ์นั้นสอดคล้องตามมาตรฐานที่กำหนดไว้
หลักเกณฑ์ GMP ครอบคลุมอะไรบ้าง?
GMP จะตรวจสอบและครอบคลุมทุกอย่างของกระบวนการผลิตเพื่อป้องกันความเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกิดผลเสียกับผลิตภัณฑ์ เช่น การปนเปื้อน การปลอมแปลง ของตัวผลิตภัณฑ์ และการติดฉลากไม่ถูกต้อง ที่มีผลต่อความปลอดภัยและคุณภาพของผลิตภัณฑ์ตามแนวทาง GMP ซึ่งรวมถึงสิ่งเหล่านี้ด้วย เริ่มตั้งแต่สถานที่ตั้งของสถานประกอบการ โครงสร้างอาคาร โรงงาน ที่ดำเนินธุรกิจ รวมถึงอุปกรณ์เครื่องมือ เครื่องจักรต่างๆที่อยู่ในขั้นตอนกระบวนการผลิต ควบคุมการผลิตที่ดีและมีคุณภาพ จะเริ่มนับตั้งแต่มีแผนเริ่มต้นกระบวนการผลิต และ ครอบคลุมระบบการผลิตวัตถุดิบ การบรรจุผลิตภัณฑ์ การจัดเก็บผลิตภัณฑ์ การควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์ ไปจนถึง วิธีการขนส่งจนถึงมือผู้บริโภค การตรวจสอบและติดตามผลคุณภาพผลิตภัณฑ์ บุคลากรและผู้ปฏิบัติงานที่อยู่ในกระบวนการ รวมถึงระบบบันทึกข้อมูล ระบบจัดกาสุขาภิบาลและสุขอนามัย เป็นต้น เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ในขั้นสุดท้ายมีคุณภาพและความปลอดภัยที่ดี เป็นที่มั่นใจในคุณภาพสินค้าขององค์กรเมื่อส่งตรงถึงมือผู้บริโภค
วัตถุประสงค์ และ ข้อดีของมาตรฐาน GMP
ซึ่งวัตถุประสงค์มาตรฐาน gmp หลักๆเแล้ว เพื่อให้ผู้ประกอบการ คำนึงถึงมาตรการป้องกันผลิตภัณฑ์ของตนเอง จากสิ่งปนเปื้อนอันตรายต่างๆทั้งใน ด้านเคมี ด้านจุลินทรีย์ และ ด้านกายภาพของคนงานในโรงงาน ที่อาจจะติดมาในผลิตภัณฑ์ก็เป็นได้ ซึ่งที่พบได้ส่วนใหญ่ จะมาจากสิ่งแวดล้อม โครงสร้างแวดล้อมในอาคาร ที่มีฝุ่นเยอะ เครื่องจักร อุปกรณ์ที่ใช้ที่เก่า พวกคราบสนิมและน้ำมันเครื่องจากเครื่องจักร เนื่องจากไม่ได้ทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ การดำเนินงานในแต่ละขั้นตอนการผลิตจะเป็นเรื่องที่สำคัญมาก รวมถึงการจัดการในด้านสุขอนามัยของผู้ปฏิบัติงานในโรงงาน และ ทั้งในด้านความสะอาด การบำรุงรักษาเครื่องจักรที่ใช้ในกระบวนการผลิต ส่วน GMP เฉพาะผลิตภัณฑ์จะเน้นไปที่ประเด็นการควบคุมกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์เฉพาะ โดยขยายรายละเอียดในการควบคุมเพื่อป้องกันการปนเปื้อนชัดเจนยิ่งขึ้น
ข้อดีของมาตรฐาน GMP
- ผู้บริโภคจะได้รับผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัย ไม่มีสิ่งปนเปื้อน มีคุณภาพที่ดี เหมาะสำหรับการบริโภค
- เป็นแนวทางระบบการจัดการคุณภาพเพื่อให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์จากการผลิตได้ตามมาตรฐานคุณภาพที่ปลอดภัย
- ลดโอกาสที่ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตออกมาจะไม่ได้มาตรฐานช่วยตรวจสอบข้อผิดพลาดและความเบี่ยงเบนที่อาจเกิดขึ้นในกระบวนการผลิต
- สร้างความสะดวกในหลายด้านของกระบวนการผลิตและอุตสาหกรรมรวมถึงความปลอดภัยต่อผู้ปฏิบัติงานในขณะปฏิบัติหน้าที่
- ช่วยสร้างทัศนคติที่สำคัญในอุตสาหกรรมผลิต ทั้งในระดับบุคลากรและองค์กร ในทางที่ดี
- สร้างระบบมาตรฐานที่ง่ายและสะดวกในการติดตามข้อมูล
- สามารถช่วยเพิ่มความคล่องตัวในกระบวนการดูแลได้ในหลายๆด้าน การจัดการ และการประเมินงานภายในโรงงาน
- มีบทบาทสำคัญในการป้องกันข้อบกพร่องที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิตหรือการควบคุมคุณภาพ รวมทั้งขจัดปัญหาไม่ให้เกิดขึ้นซ้ำซ้อน
- ช่วยลดต้นทุนการผลิตเพิ่มคุณภาพอาหารในระยะยาวตามกำหนดมาตรฐานที่เข้มงวดสำหรับการผลิตและคุณภาพในทุกระดับของกระบวนการ
- ช่วยให้ผู้ประกอบการมีระบบควบคุมที่เข้มงวดและมีประสิทธิภาพในการดำเนินกิจการ รักษามาตรฐานความสะอาด และสุขลักษณะของโรงงานอย่างถูกต้อง
ความสำคัญ GMP ที่มีผลต่อโรงงาน
แนวทางปฏิบัติที่ดีในการผลิตเป็นระบบสำคัญที่โรงงานผลิตทุกแห่งควรนำไปใช้ ช่วยให้มั่นใจในการออกแบบ การตรวจสอบ และการควบคุมกระบวนการผลิต สิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม บริษัทที่ปฏิบัติตามมาตรฐานเหล่านี้ ช่วยรับประกันเอกลักษณ์ ความแข็งแกร่ง และคุณภาพของผลิตภัณฑ์ของผู้ประกอบการธุรกิจ อย่างแน่นอน GMP คือ มาตรฐานและระบบ ประกันคุณภาพ โดยทั่วโลกให้การรับรองว่าว่าเป็นข้อกำหนดมาตรฐานที่ดีสำหรับคลอบคลุมการผลิตในทุกๆด้านที่มีความน่าเชื่อถือสูง ทำให้โรงงานที่ใช้ข้อกำหนด มีความ ปลอดภัยที่ดี และ ไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค GMP จึงเป็นหนึ่งในมาตรฐานหลักสากลที่ผู้ประกอบการและนักธุรกิจ รวมทั้งผู้บริโภคและกลุ่มนักวิชาการด้านอาหารทั่วโลก ต่างให้การยอมรับ ดังนั้นเพื่อส่งผลในทางที่ดีผู้ประกอบการสามารถปฏิบัติตามข้อกำหนดต่างๆ Gmp ได้ทุกประการ จะทำให้สามารถผลิต สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ขององค์กรที่ถูกต้องตามหลักความปลอดภัยต่อสุขภาพ และสุขอนามัยที่ดีของผู้บริโภคและที่สำคัญผลิตภัณฑ์ของผู้ดำเนินกิจการโรงงานจะนับว่าเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสูงตามหลักสากลและจะได้เปรียบในการแข่งขันในด้านผลผลิตที่ดีมากกว่า โรงงานอื่นๆที่ผลิตสินค้าในรูปแบบเดียวกันอีกด้วย
ปัจจุบัน GMP เปลี่ยนเป็น GHP
GMP (Good Manufacturing Practice) ได้ถูกเปลี่ยนเป็น GHP (Good Hygiene Practice) ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นมาตรฐานที่ใช้ในการควบคุมการผลิตและความสะอาดในอุตสาหกรรมอาหารและยา การเปลี่ยนแปลงนี้อาจเกิดขึ้นเนื่องจากการพัฒนาและปรับปรุงในการควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในอุตสาหกรรมอาหารและยา การใช้ GHP ช่วยให้ผู้ผลิตสามารถรับรองว่าผลิตภัณฑ์ของพวกเขามีคุณภาพและปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค องค์การอนามัยโลก จึงตั้งคณะกรรมการ Codex ขึ้นมา
แล้วเนื่องจาก Codex ได้มีประกาศออกมาแล้วว่าเมื่อ GHP ได้เริ่มใช้อย่างเป็นทางการไม่ว่าจะวันที่เท่าไรก็ตาม จะเริ่มมีผลบังคับให้ผู้ประกอบการทุกโรงงาน ปฏิบัติตามกฏข้อระเบียบทันที จะไม่มีระยะเวลาในการปรับระบบ ผู้ตรวจประเมินที่จะเข้าตรวจติดตามครั้งถัดไปจะทำการตรวจตามมาตรฐาน GHP กับโรงงานนั้นๆทันที เนื่องจากได้ทำการประกาศให้ทราบทั่วกันแล้ว
โดยสิ่งที่เปลี่ยนไปมีรายละเอียดดังนี้
- ชื่อมาตรฐานจากเดิม คือ Good Manufacturing Practice (GMP) เปลี่ยนเป็น Genral Principles of Food Hygiene: Good Hygiene Practices (GHP)
- เปลี่ยนแปลงการเขียนข้อกำหนดในลักษณะที่ใหม่ขึ้น
- เพิ่มการควบคุมและป้องกันอันตรายที่เกี่ยวข้องกับสารสัมผัส (Allergens) ซึ่งเป็นสารที่สามารถก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ในบางคน
- การกำหนดรูปแบบฟอร์มเอกสาร HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) ใหม่เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผู้ผลิตสามารถวางแผนและดำเนินการในการควบคุมความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหารและยาได้
- การเพิ่มการพิสูจน์ยืนยันสำหรับบางมาตรการควบคุมที่มีความสำคัญเป็นสิ่งที่สามารถช่วยให้คุณมั่นใจได้ว่ามาตรการเหล่านั้นได้ถูกปฏิบัติอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพในการควบคุมความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมอาหารและยา
มาตรฐาน GMP กับการเช่าโรงงานหรือเช่าคลังสินค้า
สำหรับท่านผู้ประกอบการท่านใด กำลังมองหาบริการเช่าโรงงานหรือเช่าโกดังสินค้า ที่มีหลักมาตรฐานสากล GMP ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องให้ความสำคัญเป็นอันดับแรกเลย โดยต้องพิจารณาตั้งแต่เรื่องพื้นที่ทำเลที่ตั้งของโรงงาน โกดังให้เช่า สิ่งอำนวยความสะดวกที่จำเป็น เวลาที่คุณต้องการใช้บริการขนส่งเข้าออกในกิจการของคุณ โครงสร้างของตัวอาคาร การวางแผนผังหน้าที่งานในแต่ละส่วนต่างๆ เพื่อให้สามารถควบคุมกระบวนการผลิตและคุณภาพของได้อย่างตรงตามมาตรฐาน และสามารถจัดเก็บสินค้าและการขนส่งไปยังลูกค้าหรือถึงมือผู้บริโภคโดยตรงอย่างปลอดภัยและผลิตภัณฑ์ มีคุณภาพที่ดีที่สุด GMP จึงเป็นมาตรฐานสำคัญที่ผู้ประกอบการควรพิจารณาก่อนการเช่าโรงงานให้เช่า รวมทั้งเช่าคลังสินค้าและโกดังให้เช่า เพราะเป็นมาตรฐานในระดับสากลและเป็นระบบที่สามารถประกันคุณภาพของผลิตภัณฑ์ได้ โรงงานให้เช่า และคลังสินค้าให้เช่าจึงควรสอดคล้องกับมาตรฐาน GMP เพื่อเป็นเครื่องการันตีคุณภาพสินค้า
