5ส ในโรงงาน หลักการ ที่มาจากประเทศญี่ปุ่น ได้รับการนำมาใช้ในโรงงานและคลังสินค้าอย่างแพร่หลาย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความปลอดภัยในสถานที่ทำงาน 5ส ประกอบด้วย Seiri (การคัดแยกสิ่งที่ไม่จำเป็น), Seiton (การจัดระเบียบสิ่งของ), Seiso (การทำความสะอาด), Seiketsu (การรักษาความสะอาด), และ Shitsuke (การฝึกฝนและรักษามาตรฐาน) ซึ่งช่วยให้โรงงานเป็นระเบียบเรียบร้อย ลดความยุ่งเหยิง และเพิ่มความสามารถในการค้นหาเครื่องมือหรือวัสดุที่จำเป็นได้ง่ายขึ้น การทำความสะอาดและบำรุงรักษาสถานที่ทำงานอย่างสม่ำเสมอช่วยเสริมสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน การสร้างมาตรฐานและขั้นตอนที่ชัดเจนจะช่วยให้การทำงานมีความสม่ำเสมอและมีคุณภาพ สุดท้าย การรักษาหลักการ 5ส อย่างต่อเนื่องจะนำองค์กรไปสู่ความสำเร็จในระยะยาว ในบทความนี้เรามีวิธีปฏิบัติ 5ส ที่ทุกคนสามารถนำไปใช้ได้ มาแบ่งปันกัน
5ส ในโรงงาน มี อะไรบ้าง
5ส เป็นกิจกรรมพื้นฐานที่ช่วยปรับปรุงพื้นที่การทำงานเพื่อค้นหาปัญหาและ สาเหตุความบกพร่อง และเป็นกิจกรรมที่เน้นให้พนักงานมีส่วนร่วมในการปฏิบัติอย่างต่อเนื่องจนกลายเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวัน มาดูกันว่า 5 สในโรงงานมีอะไรบ้าง

1. สะสาง (Clearing Up)
สะสาง กระบวนการหนึ่งใน 5ส ในโรงงาน เป็นกระบวนการจัดระเบียบและนำสิ่งของที่ไม่ต้องการหรือไม่จำเป็นออกจากพื้นที่เฉพาะที่ทำงานในแต่ละวัน เริ่มต้นด้วยการเรียงลำดับและจัดหมวดหมู่สินค้าทั้งหมดในคลังสินค้า โดยแยกขั้นตอนออกเป็น 3 ประเภท จัดเก็บ ขจัด หรือย้ายที่เก็บ เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมที่สะอาดและเป็นระเบียบ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมความสะอาด สุขอนามัย และบรรยากาศที่น่ารื่นรมย์ ภายในสถานที่ทำงานและเป็นประโยชน์ต่อองค์กรของคุณเป็นอย่างมาก โปรดจำไว้ว่า ให้เก็บเฉพาะสิ่งของที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติงานประจำวันเท่านั้นนะ เพราะเนื่องจากสิ่งของที่สะสมเพิ่มขึ้นในแต่ละวันจนมากเกินไป อาจทำให้มีพื้นที่ปฏิบัติงานคับแคบ และ เมื่อต้องการจะค้นหาสินค้าก็เป็นไปได้ยากเนื่องจากสิ่งของเยอะมากเกินไป อีกทั้งยังเสียเวลาในการค้นหาอีก รวมถึงอาจเกิดอุบัติเหตุต่างๆได้อีกด้วย

2. สะดวก (Organizing)
สะดวก กระบวนการหนึ่งใน 5ส ในโรงงาน โดยกระบวนการนี้จะช่วยในการ จัดระเบียบสินค้าคงคลัง ใช้ระบบการจัดการสินค้าตามหมวดหมู่รายการตามประเภท ขนาด และความถี่ในการใช้งาน ซึ่งจะทำให้ง่ายต่อการค้นหาและเรียกค้นสิ่งของเมื่อจำเป็น โดยวิธีการติดป้ายกำกับที่ชัดเจน ตรวจสอบให้แน่ใจว่ารายการทั้งหมดมีป้ายกำกับชื่อ คำอธิบาย และรายละเอียดที่เกี่ยวข้องอย่างชัดเจน ยึดตามหลัก First-in-First-out ใช้วิธีการติดฉลากที่เป็นมาตรฐานเพื่อหลีกเลี่ยงความสับสนและประหยัดเวลาในการทำงานระหว่างกระบวนการหยิบและบรรจุ เพื่อให้ทุกคนในองค์กรเข้าถึงในการค้นหาสิ่งของได้ง่ายและบริหารจัดการสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

3. สะอาด (Cleaning)
สะอาด กระบวนการหนึ่งใน 5ส ในโรงงาน การทำความสะอาดคลังสินค้าเป็นแนวคิดพื้นฐานที่ดีในการรักษาพื้นที่ให้เป็นระเบียบ เช็ดถูทำความสะอาดชั้นวางของ ชั้นจัดเก็บเอกสาร และ เครื่องมือ เครน อุปกรณ์ รอบๆสถานที่ปฏิบัติงาน รวมถึง โต๊ะทำงานประจำของตนเองที่ต้องดูแลอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งเปรียบเสมือนหน้าตาของเราในองค์กร ทำความสะอาดด้วยผ้าชุบน้ำหมาดๆ หรือน้ำยาทำความสะอาดที่เหมาะสม ซึ่งจะช่วยขจัดสิ่งสกปรกหรือคราบต่างๆได้เป็นอย่างดี การรักษาสภาพแวดล้อมในที่ทำงานที่ถูกสุขลักษณะและเป็นระเบียบ ช่วยให้องค์กรมีบรรยากาศที่น่าอยู่และการทำงานของพนักงานที่ดีมากยิ้งขึ้น ความสะอาดถือเป็นสิ่งสำคัญในการส่งเสริมสุขอนามัย สุขภาพ และความเป็นอยู่ที่ดีโดยรวม อีกทั้งยังช่วยยืดอายุวัสดุอุปกรณ์ในสำนักงาน ไม่ให้เสื่อมสภาพและมีความพร้อมในการใช้งานได้ดีขึ้นเนื่องจากมีการทำความสะอาดอยู่ตลอดเวลาอย่างสม่ำเสมอ

4. สุขลักษณะ (Standardizing)
สุขลักษณะ กระบวนการหนึ่งใน 5 ส ในโรงงาน ที่เป็นผลกระบวนข้างต้นมาจาก 3ส.ก่อนหน้านี้ การรักษาสุขอนามัยที่ดีใน โรงงาน คลังสินค้าถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับความเป็นอยู่ที่ดีของพนักงานและความสมบูรณ์ของผลิตภัณฑ์ เป็นแนวทางปฏิบัติบางประการเพื่อรับรองสุขอนามัยในคลังสินค้า การปฏิบัติ 3ส แรก ตามพื้นที่ของแต่ละส่วนหรือแผนกที่รับผิดชอบ ของบุคลากรในองค์กรแบบรายบุคคลอย่างจริงจังและเคร่งครัด จะช่วยให้ส่งเสริมสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยและดีต่อสุขภาพ เนื่องจาก ช่วงเวลาชีวิตของคนทำงานส่วนใหญ่แล้ว จะอยู่กับโต๊ะทำงานประจำของตนเอง อยู่ที่ประมาณ 70% ต่อวัน ดังนั้นทางที่ดีเพื่อเป็นการรักษาความเรียบร้อย ระเบียบ และบำรุงรักษาพื้นที่ในที่ทำงาน ให้มีประสิทธิภาพตลอดเวลาในการดำเนินงานรายวัน พนักงานในองค์กร ควรปฏิบัติ 3ส แรกให้ได้อย่างต่อเนื่อง

5. สร้างนิสัย (Standardizing)
สร้างนิสัย กระบวนการหนึ่งใน 5 ส ในโรงงาน เป็นผลกระบวนข้างต้นมาจาก 4ส.ก่อนหน้านี้ การฝึกบุคลากรอย่างต่อเนื่องเพื่อสร้างนิสัยที่ฝังแน่นในชีวิตประจำวันในการทำงาน ด้วยการสร้างมาตรฐานนิสัยแต่ละบุคคล การทักทาย การมีน้ำใจต่อกัน การมีความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น สามารถลดความซับซ้อนของกระบวนการตัดสินใจและปรับปรุงประสิทธิภาพและผลผลิต ภายในโรงงาน คลังสินค้าโดยรวมได้ ส่งเสริมทัศนคติที่ดีในการปฏิบัติงานตามระเบียบและข้อบังคับอย่าง เคร่งครัด ให้รู้จักความรับผิดชอบต่อส่วนรวมในองค์กร ยกตัวอย่างเช่น จัดการฝึกอบรมเป็นประจำให้ความรู้แก่พนักงาน เกี่ยวกับความสำคัญของการสร้างมาตรฐานนิสัยให้การฝึกอบรมแบบลงมือปฏิบัติจริงและให้พนักงานเข้าใจสามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง
หากไม่ทำ 5ส ในโรงงาน จะเกิดอะไรขึ้น
หากองค์กรที่ไม่นำวิธี 5ส ในโรงงาน มาใช้ อาจเกิดผลที่ตามมาหลายประการ มีอะไรบ้าง มาดูกัน

1. พื้นที่ทำงานที่รกและไม่เป็นระเบียบ
หากไม่มี 5ส พื้นที่ทำงานของคุณอาจเลอะเทอะ โดยมีเครื่องมือ อุปกรณ์ และวัสดุกระจัดกระจายอยู่รอบๆ ซึ่งอาจนำไปสู่ความไร้ประสิทธิภาพ ความยากในการหาสิ่งของ และเพิ่มโอกาสเกิดอุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บ
2. ประสิทธิภาพการทำงานลดลง
พื้นที่ทำงานที่ไม่เป็นระเบียบขัดขวางประสิทธิภาพการทำงาน หากไม่มีหลัก 5ส คุณอาจเสียเวลาในการค้นหาเครื่องมือ เอกสาร หรือข้อมูล ส่งผลให้เกิดความล่าช้าในการทำงานให้เสร็จสิ้น ซึ่งอาจส่งผลให้พลาดกำหนดเวลา ลดผลผลิต และประสิทธิภาพโดยรวมลดลง
3. ข้อผิดพลาดและข้อบกพร่องที่เพิ่มขึ้น
พื้นที่ทำงานที่รกทำให้มองข้ามรายละเอียดที่สำคัญหรือทำผิดพลาดได้ง่ายขึ้น หากไม่มี 5S คุณอาจพบข้อผิดพลาด ข้อบกพร่อง หรือปัญหาคุณภาพในการทำงานเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การร้องเรียนจากลูกค้า การทำงานซ้ำ หรือแม้แต่การสูญเสียธุรกิจ
4. อันตรายด้านความปลอดภัย
5ส ช่วยระบุและกำจัดอันตรายด้านความปลอดภัยในสถานที่ทำงาน หากไม่มีสิ่งนี้ คุณอาจปิดกั้นทางออกฉุกเฉิน จัดเก็บวัตถุอันตรายอย่างไม่เหมาะสม หรืออันตรายจากการเดินทางเนื่องจากความยุ่งเหยิง สิ่งนี้อาจก่อให้เกิดความเสี่ยงที่สำคัญต่อสุขภาพและความปลอดภัยของพนักงาน ซึ่งอาจนำไปสู่อุบัติเหตุ การบาดเจ็บ หรือแม้แต่ความรับผิดทางกฎหมาย (สโลแกน Safety คำควัญความ ปลอดภัย โรงงาน สั้นๆ “ทำงานอย่างชาญฉลาด ปลอดภัย”)
5. ขวัญกำลังใจของพนักงานต่ำ
สภาพแวดล้อมการทำงานที่ไม่เป็นระเบียบและยุ่งเหยิงอาจส่งผลเสียต่อขวัญกำลังใจของพนักงาน หากไม่มีหลัก 5ส พนักงานอาจรู้สึกหงุดหงิด เครียด หรือหมดกำลังใจ ซึ่งส่งผลต่อความพึงพอใจและความผูกพันในงานโดยรวม ซึ่งอาจนำไปสู่อัตราการลาออกที่สูงขึ้นและความยากลำบากในการดึงดูดและรักษาพนักงานที่มีความสามารถไว้ให้อยู่ในองค์กรต่อไปได้
สรุป หากไม่ปฏิบัติตามหลัก 5ส พื้นที่ทำงานอาจกลายเป็นความยุ่งเหยิง ไร้ระเบียบ ส่งผลให้ประสิทธิภาพลดลง ความผิดพลาดเพิ่มขึ้น เสี่ยงต่ออันตราย และกระทบขวัญกำลังใจของพนักงาน ดังนั้น การให้ความสำคัญกับ 5ส จึงเป็นกุญแจสำคัญในการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่มีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และเอื้อต่อการทำงานเป็นทีม การนำแนวทาง 5ส ไปใช้จริงจะช่วยปลูกฝังวินัย ส่งเสริมการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และยกระดับกระบวนการทำงานให้มีประสิทธิผลมากขึ้น
นอกจาก 5 ส แล้วยังมีระบบการทำงานอื่นๆที่สามารถนำมาใช้ปฏิบัติร่วมกันเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการทำงานและช่วยลดต้นทุนในการผลิตในธุรกิจของคุณให้ดียิ่งขึ้น เช่น
- ไคเซ็น คืออะไร เทคนิคการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง เสริมประสิทธิภาพธุรกิจ
- ระบบลีน (LEAN) กำจัด 7 waste ในการผลิตเพื่อลดต้นทุนและเพื่อกำไรที่มากขึ้นของผู้ประกอบการโรงงาน
สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ในบทความของเราตามลิงค์ที่แนบไว้ให้ได้เลย
โกดังเก็บของ เก็บสินค้า ให้เช่าในราคาถูก ราคารวมภาษีทุกอย่าง ทำให้สามารถลดต้นทุนของลูกค้าได้
ยูนิตว่าง พร้อมให้เช่า คลิ๊กดูโครงการได้ที่นี่
ที่สำคัญโกดังให้เช่า ตั้งอยู่ในทำเลทองหรือสนใจสอบถาม โกดังเก็บสินค้าของ bkkwarehouse
Hotline : 089-768-5205 / 063-829-6219 Telephone : 0-2394-5409
LINE ID : @bkkwarehouse
https://lin.ee/5CuTpWq
บทความแนะนำ
เจาะลึก! การขนส่งมีกี่ประเภท แต่ละแบบมีจุดเด่นอย่างไรบ้าง?
อ่านเนื้อหาก.ค.
คลีนรูม คืออะไร? มีกี่ประเภท และทำไมถึงสำคัญต่ออุตสาหกรรมยุคใหม่
อ่านเนื้อหามิ.ย.
BOI คืออะไร? สิทธิพิเศษที่ช่วยธุรกิจคุณโตไวในประเทศไทย ต้องรู้ก่อนเริ่มธุรกิจในไทย
อ่านเนื้อหามิ.ย.
1 ตารางเมตรเท่ากับกี่เมตร มาไขข้อข้องใจกัน พร้อมวิธีการคำนวณพื้นที่
อ่านเนื้อหาพ.ค.
สัญลักษณ์ไฟฟ้าพื้นฐานที่ควรรู้ พร้อมความหมาย (ล่าสุดสำหรับปี 2025)
อ่านเนื้อหาพ.ค.
สกรู คือ อะไร ใช้ทำอะไรได้บ้าง? รู้จักประเภทสกรูที่เหมาะกับงานช่างทุกแบบ
อ่านเนื้อหาพ.ค.