คลีนรูม คืออะไร? มีกี่ประเภท และทำไมถึงสำคัญต่ออุตสาหกรรมยุคใหม่

คลีนรูม คืออะไร? มีกี่ประเภท และทำไมถึงสำคัญต่ออุตสาหกรรมยุคใหม่

คลีนรูม (Cleanroom) ในมุมมองดั้งเดิม คือ ห้องที่ควบคุมระดับความสะอาด ฝุ่นละออง และจุลชีพตามมาตรฐาน ISO ในยุคที่มาตรฐานด้านความสะอาดและความปลอดภัยกลายเป็นปัจจัยหลักของการผลิตในหลายอุตสาหกรรม “ห้องคลีนรูม” ไม่ได้เป็นเพียงแค่พื้นที่ควบคุมฝุ่นละอองหรือสิ่งปนเปื้อนอีกต่อไป แต่กลับกลายเป็นหัวใจสำคัญในการรักษาคุณภาพของสินค้าและความน่าเชื่อถือของกระบวนการผลิต

คลีนรูมมีบทบาทอย่างไรในอุตสาหกรรม

คลีนรูมมีบทบาทอย่างชัดเจนในอุตสาหกรรมที่ต้องการความแม่นยำระดับสูง เช่น อิเล็กทรอนิกส์ ยา เวชภัณฑ์ อาหาร และเทคโนโลยีชีวภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกระบวนการที่ต้องควบคุมอนุภาคในระดับไมครอนหรือแม้แต่ระดับนาโน เพื่อไม่ให้ส่งผลกระทบต่อผลิตภัณฑ์ที่มีความละเอียดอ่อน

พื้นฐานของคลีนรูมไม่ใช่เพียงแค่การออกแบบโครงสร้างอาคารให้ปิดมิดชิดเท่านั้น แต่รวมถึงการควบคุมสภาพแวดล้อมอย่างรัดกุม ทั้งอุณหภูมิ ความชื้น ความดันอากาศ รวมถึงการจัดการทิศทางลมและการกรองอากาศด้วย HEPA หรือ ULPA filters ที่สามารถกรองฝุ่นในระดับที่เล็กกว่าเส้นผ่านศูนย์กลางของเส้นผมมนุษย์นับร้อยเท่าได้ นอกจากนี้คลีนรูมยังต้องออกแบบให้บุคลากรที่เข้าใช้งานสามารถลดการปนเปื้อนจากร่างกาย เสื้อผ้า หรืออุปกรณ์ที่พกพาเข้ามา ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไมการจัดระเบียบพื้นที่และระบบทางเดินในคลีนรูมจึงมีความสำคัญไม่แพ้เครื่องจักรที่ติดตั้งอยู่ภายใน

ประเภทของ คลีนรูม ในอุตสาหกรรมยุคใหม่

ในโลกการผลิตที่เปลี่ยนเร็วกว่าเดิม คลีนรูม ไม่ได้จำกัดแค่ห้องควบคุมฝุ่นอีกต่อไป แต่กลายเป็นเทคโนโลยีที่ปรับได้ตามความต้องการเฉพาะของแต่ละอุตสาหกรรม ด้านล่างคือ ประเภทของห้องคลีนรูมในยุคใหม่ ที่หลายธุรกิจอาจยังไม่เคยรู้จัก

1) Modular Cleanroom (ห้องคลีนรูม แบบติดตั้งเร็ว)

ห้องคลีนรูม ที่ประกอบได้เหมือน LEGO ออกแบบสำหรับพื้นที่จำกัด หรือธุรกิจที่ต้องการความยืดหยุ่น เช่น Startup ด้านเทคโนโลยีชีวภาพ หรือสายการผลิตแบบทดลอง (Pilot Production)

  • จุดเด่น ขยาย/ลดขนาดได้ ย้ายตำแหน่งได้ ประหยัดงบประมาณ
  • เหมาะกับ ห้องแล็บวิจัย, พื้นที่โปรเจกต์ชั่วคราว

Modular Cleanroom (ห้องคลีนรูม แบบติดตั้งเร็ว)

2. Smart Cleanroom (ห้องคลีนรูม อัจฉริยะ)

เมื่อ “IoT” และ “AI” เข้ามาช่วยควบคุมสภาพแวดล้อมแบบเรียลไทม์ ห้องคลีนรูมที่สามารถแจ้งเตือนเมื่อค่าอนุภาคหรืออุณหภูมิผิดปกติ พร้อมระบบควบคุมอัตโนมัติ

  • จุดเด่น แจ้งเตือนทันที วิเคราะห์ข้อมูลย้อนหลังได้
  • เหมาะกับ โรงงานผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ระดับนาโน, โรงงานผลิตเซมิคอนดักเตอร์

Smart Cleanroom (ห้องคลีนรูม อัจฉริยะ)

3. Zoning Cleanroom (ห้องคลีนรูม แบ่งระดับความสะอาดในพื้นที่เดียว)

ไม่ต้องสร้างหลายห้อง ก็สามารถควบคุมได้หลายระดับความสะอาด ใช้ระบบไหลเวียนอากาศเฉพาะจุด (Air Curtain + HEPA Zones) เพื่อลดต้นทุนโครงสร้าง

  • จุดเด่น ประหยัดพื้นที่และค่าใช้จ่าย
  • เหมาะกับ สายการผลิตที่มีหลายขั้นตอนในพื้นที่เดียว เช่น ผลิตอาหารหรือยา

3. Zoning Cleanroom (ห้องคลีนรูม แบ่งระดับความสะอาดในพื้นที่เดียว)

4. Bio Integrated Cleanroom (ห้องคลีนรูม สำหรับเทคโนโลยีชีวภาพ)

รองรับกระบวนการที่ต้องควบคุมความสะอาดและความปลอดเชื้อในระดับลึก เช่น CRISPR, mRNA เน้นการออกแบบทางเดินอากาศ (Airflow Path) และแยกโซนเชื้อปนเปื้อนแบบละเอียด

  • จุดเด่น รองรับงานวิจัยระดับ High-containment
  • เหมาะกับ ห้องทดลองชีววิทยาระดับสูง, โรงงานผลิตเวชภัณฑ์ชีวภาพ

Bio Integrated Cleanroom (ห้องคลีนรูม สำหรับเทคโนโลยีชีวภาพ)

คลีนรูม ยุคใหม่ต้องยืดหยุ่น ปรับได้ตามการใช้งาน

“ห้องคลีนรูมไม่ได้มีแค่แบบบวกหรือลบ แต่วันนี้มันคือระบบที่ออกแบบมาให้ ‘ตอบโจทย์การใช้งานเฉพาะด้าน’ อย่างแท้จริง”

หากคุณกำลังมองหาคลีนรูมสำหรับธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นแบบกึ่งถาวร แบบประหยัด หรือแบบระบบควบคุมอัตโนมัติ ทั้งหมดควรเริ่มต้นที่ “การออกแบบให้ตรงกับกระบวนการผลิต” มากกว่าการยึดติดกับมาตรฐานเดิมเพียงอย่างเดียว เพราะ “คลีนรูม” คือเทคโนโลยี ไม่ใช่แค่ห้องว่างที่สะอาด


โกดังเก็บของ เก็บสินค้า ให้เช่าในราคาถูก ราคารวมภาษีทุกอย่าง ทำให้สามารถลดต้นทุนของลูกค้าได้

ยูนิตว่าง พร้อมให้เช่า คลิ๊กดูโครงการได้ที่นี่

ที่สำคัญโกดังให้เช่า ตั้งอยู่ในทำเลทองหรือสนใจสอบถาม โกดังเก็บสินค้าของ bkkwarehouse

Hotline : 089-768-5205 / 063-829-6219  Telephone : 0-2394-5409

LINE ID : @bkkwarehouse
https://lin.ee/5CuTpWq

บทความแนะนำ