พิกัดศุลกากร (HS Code) สำคัญอย่างไรกับการนำเข้าส่งออก

• Facebook
• X
• Line

พิกัดศุลกากร หรือ HS Code (Harmonized System Code) คือรหัสมาตรฐานสากลที่ใช้ในการจัดจำแนกประเภทของสินค้า เพื่อให้การค้าระหว่างประเทศมีความชัดเจนและเป็นระบบมากยิ่งขึ้น เนื่องจากในแต่ละประเทศมักมีชื่อเรียกสินค้าและวัตถุดิบแตกต่างกัน รวมถึงรูปแบบการจำแนกประเภทสินค้าก็อาจไม่เหมือนกัน จึงเกิดความสับสนในกระบวนการนำเข้า-ส่งออกสินค้า

สารบัญ

1. พิกัดศุลกากรHSCodeคืออะไรทำไมธุรกิจนำเข้า-ส่งออกต้องรู้

• โครงสร้างเลขพิกัดศุลกากร 4 หลัก แรก
• โครงสร้างเลขพิกัดศุลกากร 4 หลักถัดไป
• โครงสร้างเลขพิกัดศุลกากร 3 หลักสุดท้าย

2. การจัดหมวดหมู่พิกัดศุลกากร

• การระบุรหัสพิกัดสินค้าและหาพิกัดศุลกากรอย่างถูกต้อง

3. พิกัดศุลกากรการนำเข้า

• สิ่งสำคัญ พิกัดศุลกากร กับนำเข้าสินค้า
• แนวทางการจัดพิกัดศุลกากรสำหรับการนำเข้า

4. พิกัดศุลกากรการส่งออก

• สิ่งสำคัญพิกัดศุลกากรกับการส่งออกสินค้า
• แนวทางการจัดพิกัดศุลกากรสำหรับการส่งออก

HS Code หรือ รหัสพิกัดศุลกากร คือระบบการจำแนกประเภทสินค้าแบบมาตรฐานสากล ซึ่งถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการระบุชนิดของสินค้าให้ชัดเจนและเป็นหนึ่งเดียวทั่วโลก เนื่องจากสินค้าและวัตถุดิบในแต่ละประเทศอาจมีชื่อเรียกหรือรายละเอียดแตกต่างกัน รหัส “HS Code” จึงช่วยให้การค้าระหว่างประเทศเป็นไปอย่างราบรื่น เข้าใจตรงกัน และสามารถประเมินภาษีนำเข้าส่งออกได้อย่างแม่นยำ

พิกัดศุลกากร หรือ HS Code (Harmonized System) คือระบบรหัสมาตรฐานสากลที่ได้รับการพัฒนาและดูแลโดยองค์การศุลกากรโลก (World Customs Organization: WCO) ซึ่งมีสมาชิกมากกว่า 176 ประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยที่ได้เข้าร่วมเป็นสมาชิกตั้งแต่วันที่ 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2515 ระบบ HS Code นี้ถูกออกแบบมาเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการจำแนกสินค้าในทางการค้าระหว่างประเทศอย่างมีประสิทธิภาพ สร้างความสะดวกในการจัดเก็บภาษี การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ และการกำกับดูแลการนำเข้า-ส่งออกสินค้า

สำหรับประเทศไทยนั้น ได้มีการบังคับใช้ระบบ พิกัดศุลกากร HS Code อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2531 เพื่อแทนที่ระบบรหัสเดิมที่เรียกว่า Customs Co-operation Council Nomenclature (CCCN) ซึ่งใช้งานมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 การปรับเปลี่ยนมาใช้ HS Code ช่วยให้ประเทศไทยสามารถเชื่อมโยงข้อมูลทางการค้ากับนานาประเทศได้สะดวกยิ่งขึ้น และเป็นไปตามมาตรฐานสากลที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก

ระบบพิกัดศุลกากรฮาร์โมไนซ์ หรือ HS Code เป็นระบบสากลที่ใช้สำหรับการจำแนกประเภทสินค้าในทางศุลกากร โดยมีการแบ่งสินค้าออกเป็น 21 หมวด (Sections) และ 97 ตอน (Chapters) ซึ่งช่วยให้การจัดเก็บภาษี การค้า และการควบคุมสินค้านำเข้า-ส่งออกเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก

โครงสร้างของรหัส HS ประกอบด้วยตัวเลข ทั้งหมด 11 หลัก โดยแยกได้ดังนี้

• 6 หลักแรก เป็นรหัสพิกัดศุลกากรกลาง ที่กำหนดโดยองค์การศุลกากรโลก (World Customs Organization: WCO) ซึ่งเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วโลก

• 2 หลักถัดมา ใช้ในกลุ่มอาเซียน เรียกว่า รหัสพิกัดฮาร์โมไนซ์อาเซียน (CEPT Code) เพื่อสนับสนุนระบบการค้าเสรีระหว่างประเทศสมาชิก

• 3 หลักสุดท้าย เป็น รหัสสถิติภายในประเทศ ที่แต่ละประเทศกำหนดขึ้นเอง เพื่อใช้ในการจัดเก็บข้อมูลหรือวิเคราะห์ทางเศรษฐกิจ

ระบบนี้ได้รับการยอมรับจากประเทศสมาชิกองค์การการค้าโลก (World Trade Organization: WTO) และถือเป็นมาตรฐานสากลในการจำแนกชนิดสินค้าเพื่อการค้าโลก

เลขพิกัดศุลกากร (HS Code) ประกอบด้วยตัวเลข 6 หลัก จะเป็นประเภท (Heading No.) ซึ่งสามารถแยกออกเป็น 2 ส่วนหลัก ๆ เพื่อจำแนกประเภทของสินค้า ดังนี้

• 2 หลักแรก เป็นตัวบ่งชี้ “ตอน” (Chapter) ของสินค้านั้น

• 2 หลักถัดมา ระบุ “ประเภท” (Heading) ซึ่งอยู่ภายใต้ตอนที่กล่าวถึง

ตัวอย่าง : หากพิจารณาพิกัดศุลกากร 2907

• “29” หมายถึงสินค้าที่อยู่ในตอนที่ 29 ซึ่งครอบคลุมสารอินทรีย์ทางเคมี

• “07” คือประเภทของสารในตอนดังกล่าว เช่น ฟีนอลและฟีนอลแอลกอฮอล์

การทำความเข้าใจโครงสร้างนี้มีความสำคัญต่อการจัดหมวดหมู่สินค้าสำหรับการนำเข้า-ส่งออกอย่างถูกต้อง

เมื่อพูดถึงระบบพิกัดศุลกากร การจัดหมวดหมู่สินค้ามิได้หยุดเพียงแค่เลข 6 หลักแรกเท่านั้น เพราะยังมี “เลข 4 หลักถัดมา” ที่ทำหน้าที่ขยายรายละเอียดให้ชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งเรียกว่า “ประเภทแยกย่อย” (Subheading)

โดยเลขทั้ง 4 หลักนี้สามารถแยกออกได้เป็น 2 ส่วน

• 2 หลักแรก คือเลขที่ต่อจากเลข 6 หลักของระบบพิกัดมาตรฐานสากล (HS Code)

• 2 หลักหลัง ใช้จำแนกระดับย่อยลงไปอีกภายใต้ระบบพิกัดของประเทศหรือกลุ่มเศรษฐกิจ

สำหรับประเทศไทย เราใช้ระบบพิกัดศุลกากรของอาเซียน (CEPT Code / the AHTN Protocol) ซึ่งรวมเลขประเภทแยกย่อยเข้ากับเลขหลักดั้งเดิม กลายเป็นเลขพิกัดศุลกากร 8 หลัก

ตัวอย่าง : เลขพิกัด 2907.10.00 คือ ฟีนอล (ไฮดรอกซิเบนซิน)

• “2907” หมายถึงหมวดสารอินทรีย์ประเภทฟีนอล

• “.10” ระบุเป็น “ฟีนอล” โดยเฉพาะ

• “.00” ชี้ชัดว่าหมายถึงฟีนอลในรูปแบบพื้นฐาน (เช่น ไร้การเติมสารอื่นหรือเจือปน)

โครงสร้างนี้ช่วยให้การระบุประเภทสินค้าในการนำเข้าและส่งออกมีความแม่นยำและสอดคล้องตามมาตรฐานระหว่างประเทศ

หลังจากกำหนดเลขพิกัดศุลกากรตามระบบมาตรฐานแล้ว ยังมีรหัสต่อท้ายอีก 3 หลัก ซึ่งเรียกว่า “รหัสสถิติ” (Statistics Code) ทำหน้าที่เจาะจงรายละเอียดของสินค้าให้ชัดเจนขึ้น โดยรวมถึง

• รหัสสินค้า (Code for goods)

• รหัสหน่วยนับสินค้า (Unit of goods)

ในระบบศุลกากรของหลายประเทศ หนึ่งในในนั้นคือ ประเทศไทย มีการกำหนดรหัสสถิติเพิ่มเติมให้สอดคล้องกับลักษณะเฉพาะของประเทศนั้น ๆ เมื่อรวมเข้ากับเลขพิกัดศุลกากรดั้งเดิมที่มี 8 หลัก จะทำให้ได้รหัสสินค้าทั้งหมด 11 หลัก

องค์ประกอบของรหัส 11 หลัก ได้แก่

• ข้อ 1 เลขตอน (Chapter)

• ข้อ 2 ประเภทหลักและประเภทย่อย (Heading & Subheading)

• ข้อ 3 รหัสสถิติ 3 หลัก ต่อท้าย (Statistical classification)

ในส่วนของรหัสหน่วยนับสินค้า (Unit code) ที่เป็นหนึ่งในองค์ประกอบของรหัสสถิติ จะใช้รหัสมาตรฐาน เช่น

• KGM = กิโลกรัม

• C62 = ชิ้น/หน่วย

• LTR = ลิตร

• MTR = เมตร

ตัวอย่าง
หากสินค้าใดมีรหัส HS Code 2907.10.00.90 พร้อมหน่วยสินค้าเป็น KGM แสดงว่าสินค้านั้นคือฟีนอล (Phenol) ซึ่งจัดอยู่ในรหัสสถิติ 90 และนับหน่วยเป็นกิโลกรัม

การเข้าใจรหัสสถิติและรหัสหน่วยสินค้าอย่างถูกต้อง มีความสำคัญต่อผู้ประกอบการนำเข้า-ส่งออก เนื่องจากส่งผลต่อการยื่นเอกสารศุลกากร การชำระภาษี และการรายงานทางสถิติในระบบของรัฐ

พิกัด HS Code เป็นระบบที่จำแนกประเภทสินค้าออกเป็น 21 หมวดหลัก รวมทั้งสิ้น 97 ตอน หรือ 5,386 รายการ โดยอิงตามกระบวนการผลิตของสินค้าแต่ละชนิด

เป็นชุดข้อมูลที่จัดทำขึ้นใหม่ โดยแบ่งรายการออกเป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่

• วัตถุดิบ จำนวน 508 รายการ

• สินค้ากึ่งสำเร็จรูป จำนวน 2,124 รายการ

• ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป จำนวน 2,754 รายการ

แต่ละกลุ่มมีการประเมินอัตราอากรนำเข้าในช่วงที่แตกต่างกัน โดยประมาณดังนี้

• วัตถุดิบ: อากรอยู่ในช่วง 0 – 1%

• สินค้ากึ่งสำเร็จรูป: อากรประมาณ 3 – 5%

• ผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป: อัตราอากรอยู่ระหว่าง 10 – 40%

“ปัจจุบัน ผู้ใช้งานสามารถตรวจสอบพิกัดศุลกากรได้ผ่านหลากหลายช่องทาง ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซต์ของกรมศุลกากรในส่วนของการ ค้นหาพิกัดสินค้า ระบบ Tariff e-Service หรือผ่านแอปพลิเคชันบนมือถือที่ชื่อว่า ‘HS Check’ ซึ่งพร้อมให้ดาวน์โหลดทั้งบน Google Play และ App Store“

ในยุคที่การค้าระหว่างประเทศเติบโตอย่างรวดเร็ว “พิกัดศุลกากร” ได้กลายเป็นหนึ่งในกลไกที่สำคัญของระบบโลจิสติกส์และการบริหารจัดการการนำเข้าสินค้า พิกัดศุลกากรไม่ใช่แค่ตัวเลข 8 หรือ 11 หลักเท่านั้น หากแต่เป็นรหัสที่แฝงไว้ด้วยข้อมูลด้านภาษี มาตรฐานสินค้า และกฎระเบียบเฉพาะของแต่ละประเทศ

หลายคนอาจเข้าใจว่าพิกัดศุลกากรมีไว้เพื่อคำนวณภาษีนำเข้าเพียงอย่างเดียว แต่อันที่จริงแล้ว รหัสนี้ยังมีผลต่อหลายปัจจัย เช่น

• การใช้สิทธิพิเศษทางการค้า เช่น ข้อตกลง FTA หรือ RCEP หากพิกัดศุลกากรไม่ตรงตามรายการในความตกลง ก็อาจเสียสิทธิทางภาษีได้

• ข้อกำหนดพิเศษ บางสินค้าต้องมีใบอนุญาตนำเข้า (เช่น เครื่องมือแพทย์ หรือสารเคมี) ซึ่งจะถูกกำหนดไว้อย่างชัดเจนในพิกัด

• การตรวจสอบย้อนกลับ เจ้าหน้าที่สามารถติดตามแหล่งที่มาหรือประเภทสินค้าได้จากพิกัดนี้ หากมีกรณีการละเมิดหรือข้อพิพาททางการค้า

• ศึกษารายละเอียดสินค้าให้ชัดเจน สินค้านั้นใช้ทำอะไร ผลิตจากวัสดุอะไร หรือ ใช้เทคโนโลยีอะไรบ้างในการผลิต
• ค้นหารหัส HS เบื้องต้น ใช้เว็บไซต์ของกรมศุลกากร หรือระบบ HS Lookup ที่จัดให้มีการค้นหาพิกัดออนไลน์
• ขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ บริษัทโลจิสติกส์ หรือบริษัทตัวแทนออกของ (Customs Broker) สามารถช่วยตรวจสอบพิกัดเบื้องต้นได้
• ขอวินิจฉัยล่วงหน้า (Binding Tariff Classification) หากไม่แน่ใจ ให้ยื่นขอความเห็นอย่างเป็นทางการจากกรมศุลกากร เพื่อรับรองพิกัดก่อนการนำเข้า

ตัวอย่างกรณีศึกษา การนำเข้า “เครื่องกรองอากาศ” สินค้า เครื่องกรองอากาศขนาดเล็ก ใช้ในบ้าน

• หากระบุเป็น “เครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไป” อาจถูกจัดเก็บภาษีในอัตราสูง

• แต่ถ้าสามารถพิสูจน์ได้ว่าเป็น “เครื่องมือเพื่อสุขภาพ” อาจอยู่ในกลุ่มที่ได้รับสิทธิยกเว้นภาษีนำเข้า

พิกัดศุลกากรที่ใกล้เคียงกันอาจมีผลต่อภาษีต่างกันถึง 10-20%

พิกัดศุลกากรในการส่งออก คือระบบการจัดหมวดหมู่สินค้าเพื่อใช้ในการระบุประเภทสินค้าอย่างเป็นทางการ รหัสที่เลือกใช้ต้องแม่นยำ เพราะจะถูกส่งผ่านระบบศุลกากรไปยังปลายทาง ซึ่งประเทศผู้นำเข้าจะใช้รหัสนี้ในการกำหนดภาษีนำเข้า มาตรการกีดกันทางการค้า หรือแม้แต่การยกเว้นภาษีตามความตกลงระหว่างประเทศ

• กำหนดอัตราภาษีปลายทาง หากระบุพิกัดไม่ถูกต้อง อาจทำให้ผู้นำเข้าถูกเรียกเก็บภาษีมากกว่าความเป็นจริง และส่งผลกระทบต่อราคาขายในประเทศปลายทาง

• ใช้ในการขอสิทธิพิเศษทางภาษี หลายประเทศให้สิทธิยกเว้นภาษีนำเข้าแก่สินค้าที่มาจากไทย ภายใต้ข้อตกลงการค้าเสรี (FTA) แต่จะใช้ได้ก็ต่อเมื่อพิกัดศุลกากรตรงกับที่ระบุในเงื่อนไข

• ความรวดเร็วในการผ่านพิธีการศุลกากร รหัสที่ถูกต้องช่วยให้การตรวจปล่อยสินค้าเป็นไปอย่างราบรื่น และลดความเสี่ยงในการถูกสุ่มตรวจซ้ำ

• วิเคราะห์สินค้า เริ่มจากการระบุลักษณะเฉพาะของสินค้า เช่น ส่วนประกอบ วิธีผลิต การใช้งาน

• เทียบกับพิกัดมาตรฐานสากล ใช้ตาราง HS Code ที่อ้างอิงตามมาตรฐาน WCO ร่วมกับประกาศของกรมศุลกากรไทย

• ตรวจสอบข้อกำหนดพิเศษของประเทศปลายทาง เช่น สินค้าบางประเภทอาจถูกจำกัด หรือต้องผ่านการรับรองก่อนเข้าประเทศ

• ขอรับรองจากกรมศุลกากร (Binding Ruling) สำหรับสินค้าที่จัดพิกัดได้ยาก ผู้ส่งออกสามารถยื่นคำร้องเพื่อให้กรมศุลกากรช่วยวินิจฉัยพิกัดล่วงหน้าอย่างเป็นทางการ

ตัวอย่างกรณีศึกษา การส่งออก “สบู่สมุนไพรไทย” สบู่สมุนไพรอาจดูเป็นสินค้าง่าย ๆ แต่การจัดพิกัดต้องพิจารณาว่า

• เป็นสบู่เพื่อความงามหรือเพื่อการแพทย์?

• มีส่วนผสมหลักจากพืชหรือสารสังเคราะห์?

• ใช้ในบ้านหรือเพื่อสปาเชิงพาณิชย์?

การเลือก HS Code จึงต้องใช้ข้อมูลที่ละเอียด เพื่อให้ส่งออกได้อย่างถูกต้อง และลูกค้าในต่างประเทศไม่ต้องรับภาระภาษีเกินจริง

หากคุณต้องการทราบรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการ คำนวณภาษีอากรขาเข้าและขาออก สามารถดูเพิ่มเติมได้ที่ บทความ ศุลกากร คือ ด่านแรกของการค้าระหว่างประเทศ มีหน้าที่อะไรบ้าง?

สรุป การจัดพิกัดศุลกากรไม่ใช่เรื่องของระบบราชการเท่านั้น แต่เป็น “กลยุทธ์” ทางธุรกิจที่ส่งผลต่อต้นทุน การบริหารเวลา และความน่าเชื่อถือในสายตาของคู่ค้าระหว่างประเทศ ผู้ประกอบการนำเข้าที่เข้าใจระบบพิกัดศุลกากรอย่างถ่องแท้ จะสามารถสร้างความได้เปรียบเชิงการแข่งขันได้อย่างยั่งยืนในตลาดโลก

ข้อมูลบางส่วนในบทความนี้ได้มาจากเว็บไซต์ของกรมศุลกากร (www.customs.go.th) ซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ในการให้ข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานของศุลกากร รวมถึงกฎระเบียบและมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้า-ส่งออกสินค้า

---

โกดังเก็บของ เก็บสินค้า ให้เช่าในราคาถูก ราคารวมภาษีทุกอย่าง ทำให้สามารถลดต้นทุนของลูกค้าได้

ยูนิตว่าง พร้อมให้เช่า คลิ๊กดูโครงการได้ที่นี่

ที่สำคัญโกดังให้เช่า ตั้งอยู่ในทำเลทองหรือสนใจสอบถาม โกดังเก็บสินค้าของ bkkwarehouse

Hotline : 089-768-5205 / 063-829-6219  Telephone : 0-2394-5409

LINE ID : @bkkwarehouse
https://lin.ee/5CuTpWq